از دورهي باروك تا قرن بيستم

۶ بازديد

پس از آماده شدن كليّة لوازم ياد شده در درون كعبة مشرفه، ميهمانان دعوت شده براى شستوشو به درون كعبه وارد شده و آنگاه هريك از آنان لباسهاي ويژه را در اختيار گرفته، به تن ميكنند، سپس همگى در حالى كه هر يك جارويى به دست گرفتهاند، عمليات شستوشوى كعبة معظمه با آب زمزم را، كه در آن گلاب مخلوط كردهاند، آغاز ميكنند. او در حدود ۲۵۰ بيت كه گاهي بسيار بزرگنمايي شدهاست، محمود را ستوده و نام يا كنيهٔ او، ابوالقاسم را، نزديك به سي بار ياد كردهاست. مري كي اش خود را به نماد استقلال مالي زنان و سرسختي يك فروشنده در جهان تبديل كرد. از همان زماني كه روانشناسان و متفكران خواهان احقاق حقوق كودكان شدند و تلاش كردند انتظارات سنگين و بزرگسالانه را از دوش كودكان بردارند و ميان جهان كودك و بزرگسال مرز قائل شدند. در نظام انديشهاي ايرانيان، شاه كه از او به ميخ زمين و آسمان ياد شده است نقشي انسجام بخش را ايفا كرده و عدم حضور او هرج و مرج و آشوب را در پي داشته است.

همچنين جلال خالقي مطلق بر اين باور است كه بهسبب برساخته بودن بيشتر بيتهاي هجونامه نميتوان بنياد آن را ناديده گرفت و در آنجا نيز بيتهاي زيبايي وجود دارد كه از شاهنامه برگرفته نشدهاست؛ و ميگويد چنين مينمايد كه شيراني بيشتر در پي پشتيباني از محمود بودهاست. وي فنون ادب و علوم اسلامي، به خصوص حديث را از محضر پدرش شيخ مسعود بن ورام فرا گرفت. در هجونامه در سه جاي سخن از سي سال است و يك بار سي و پنج سال گفته ميشود. كلهن، 1353: 7-5) نخستين بار اين اثر توسط ملا احمد كشميري در دوران سلاطين شاهميري كشمير(923-740) به فارسي ترجمه شد كه اين ترجمه باقي نمانده است. نخستين نوشتهاي كه از زمان مرگ فردوسي ياد كرده «پيشگفتار شاهنامهٔ بايسنقري» است كه سال ۴۱۶ ه.ق را آوردهاست. عروضي مينويسد كه علي ديلم، شاهنامه را در هفت جلد براي فردوسي پاكنويسي كرده و ابودلف راوي وي بودهاست. محمدامين رياحي، با درنگريستن در گفتههايي كه فردوسي از سن و ناتواني خود ياد كردهاست، اينگونه نتيجهگيري كرده كه فردوسي ميبايست پس از سال ۴۰۵ ه.ق و پيش از سال ۴۱۱ ه.ق از جهان رفتهباشد. اما محمدامين رياحي با درنگريستن به اينكه از اين هجونامه در شهريارنامهٔ عثمان مختاري، از ستايشگران مسعود سوم غزنوي نوادهٔ محمود، - كه پيش از چهارمقالهٔ نظامي عروضي نوشته شده، نام برده شده - سرودن هجونامهاي بهدست فردوسي را پذيرفتني دانستهاست.

اما همايونفرخ با درنظرگرفتن اينكه زايش فردوسي در سال ۳۱۳ ه.ق و عمر او ۷۲ يا ۷۳ بوده، سال مرگ او را ۳۸۵ يا ۳۸۶ ه.ق دانستهاست. امروز براي كساني كه ميخواهندازدانش بهرهايبردارند پنجدقيقه از عمرشان درست برابر با ده سال از عمر دانشمندان قرنهاي گذشته است. نشاط يكي از هواخواهان جدي مكتب «بازگشت ادبي» بود و در آن زمان كه اصفهان مركز اين جنبش و رستاخيز شعر و ادب شناخته ميشد، خانه او مركز تجمع نويسندگان و دانشمندان بود. فيلم ورزشي بوگي يكي از بهترين فيلم هاي 2021 خواهد بود. فردوسي در جايجاي شاهنامه بيش از همه محمود را ستودهاست و ستودن ديگران بيشتر در لابهلاي ستايش محمود آورده شدهاست. پشتيباني و پاداش محمود و اميد فردوسي بدان يكي از دلايل ستودن محمود بود. بعدازآن، كليد و راهحل، پاداشتان خواهد بود. از ديگر سوي، اگر فردوسي ميخواست در قلمروي سلطان محمود - كه سلطانِ مقتدرِ سنيمذهب و تركزاده بود - شاهنامه را سروده و سرگذشت نياكان خود و پيروزيهاي آنان بر تركان را بيان كردهاست و بااينهمه از گزند وي در امان مانَد، چارهاي نداشت جز آنكه به ستودن او دست زند. دوم سلطان محمود، سوم ابُوالْعَبّاس اسفرايني وزير محمود، چهارم نصر بن سَبُكتَكين برادر كوچكتر محمود و سپهسالار خراسان، پنجم ارسلان جاذب والي طوس و ششم حُييّ بن قُتَيْبه عامل خَراج طوس.

سرودهٔ ديگري كه از فردوسي دانسته شدهاست «هَجْوْنامه»اي در نكوهش سلطان محمود است كه به گفتار نظامي عروضي صد بيت بوده و شش بيت از آن بهجاي ماندهاست. در حالي كه برگوگليو رئيس كنفرانس اسقفان كاتوليك آرژانتين بود، عذرخواهي دسته جمعي را به دليل ناكامي كليساي خود در محافظت از مردم در برابر حكومت نظامي در طول جنگ كثيف صادر كرد. بنا بهگزارش نظامي عروضي، اگر داستان وزارت حسنك ميكال بههنگام پشيماني محمود از رفتارش با فردوسي و فرستادن پاداش درست باشد، سال ۴۱۶ ه.ق براي سال مرگ فردوسي درستتر پنداشته ميشود. جداي از اينها تَذكِرةُالشُّعَراي دولتشاه - كه آن هم بسيار بيپايه است - زمان مرگ او را در سال ۴۱۱ ه.ق آوردهاست. سال مرگ فردوسي تا چهار سده پس از زمان او در منابع كهن نيامدهاست. تا جايي كه در داستان ايرج آنجا كه سخن از سرزنش كشندهٔ ايرج است، گويا ايرج با منصور همانند ميشود. در آغاز تنش در روابط دو برادر، كمتر كسي تصور ميكرد مأمون با سپاهيان و امكانات كمتر موفق شود بر برادر چيره شود.

تا كنون نظري ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در مونوبلاگ ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.